شیوه انتشار
آنلاین
زبان نشریه
فارسی و انگلیسی
نحوه دسترسی
آنلاین و آزاد
کشور محل انتشار
ایران
حوزه فعالیت تخصصی
علوم انسانی و حقوق
شروع انتشار
1403
نوع داوری
Peer - Reviewd
ایمیل نشریه
info@hljr.ir
نقش هوش مصنوعی در ارتقاء واقع‌نمایی جلوه‌های دیجیتال با محوریت اماکن تاریخی در گردشگری مجازی
دوره 1، شماره 3، 1404، صفحات 168 - 181
1 کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه هنر، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامي، اسلامشهر، ایران
چکیده :
در دهه اخیر، پیشرفت‌های سریع در حوزه هوش مصنوعی، امکان بازنگری بنیادین در فرآیند بازآفرینی دیجیتال اماکن تاریخی و ارتقاء گردشگری مجازی را فراهم ساخته است. گردشگری مجازی به عنوان راهکاری نوین در پاسخ به محدودیت‌های مکانی، زمانی و حتی بحران‌هایی چون همه‌گیری جهانی، فرصتی بی‌بدیل برای تجربه و یادگیری درباره میراث تاریخی در سرتاسر جهان به‌شمار می‌رود. اما موفقیت این بسترها ارتباط مستقیم با میزان واقع‌نمایی جلوه‌های دیجیتال و کیفیت تعامل کاربر با محیط بازآفرینی‌شده دارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش و کارکردهای هوش مصنوعی در افزایش واقع‌نمایی جلوه‌های دیجیتال با تاکید ویژه بر اماکن و ابنیه تاریخی در بستر گردشگری مجازی است؛ به گونه‌ای که نه تنها ابعاد بصری و تعاملی ارتقا یابد، بلکه اصالت فرهنگی و تاریخی آثار نیز حفظ گردد. روش تحقیق این مقاله مروری، بر مبنای مرور نظام‌مند منابع علمی منتشرشده در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ طراحی شده است. بدین منظور، با جستجو در پایگاه‌های داده بین‌المللی و داخلی، مقالات، گزارش‌های پروژه‌های عملی، و مطالعات موردی مرتبط با "هوش مصنوعی"، "واقع‌نمایی دیجیتال" و "گردشگری مجازی" شناسایی شد. معیارهای ورود به تحلیل شامل اصالت رویکرد فناورانه، ارزیابی اثربخشی واقع‌نمایی و تعامل با کاربر و سنجش تجربی یا شبیه‌سازی‌شده بوده است. منابع غیرمرتبط، تکراری یا فاقد تحلیل‌های میدانی، از چرخه مرور حذف شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد الگوریتم‌های یادگیری عمیق، شبکه‌های عصبی مصنوعی و پردازش تصویر هوشمند نقش محوری در بازسازی جزئیات معماری، تکمیل بخش‌های مخدوش و تطابق با داده‌های تاریخی دارند. همچنین بهره‌گیری از دستیاران مجازی، Narratorهای مبتنی بر هوش مصنوعی و محیط‌های تعاملی چندحسی، احساس حضور واقعی کاربر را تقویت نموده است. در پروژه‌های نمونه، هوش مصنوعی امکان بازآفرینی دقیق‌تر نقوش، بافت‌ها و فضاها، و شخصی‌سازی تجربه گردشگری را فراهم آورده است. با این وجود، همچنان چالش‌هایی چون کمبود داده معتبر، هزینه‌های فنی و نگرانی‌های مربوط به اصالت آثار پابرجاست. در پایان، این پژوهش ضمن تبیین تحولات صورت‌گرفته، ضرورت رویکردهای میان‌رشته‌ای و سرمایه‌گذاری بر توسعه زیرساخت‌های فناورانه بومی را برای آینده این حوزه یادآور می‌شود.
در دهه اخیر، پیشرفت‌های سریع در حوزه هوش مصنوعی، امکان بازنگری بنیادین در فرآیند بازآفرینی دیجیتال اماکن تاریخی و ارتقاء گردشگری مجازی را فراهم ساخته است. گردشگری مجازی به عنوان راهکاری نوین در پاسخ به محدودیت‌های مکانی، زمانی و حتی بحران‌هایی چون همه‌گیری جهانی، فرصتی بی‌بدیل برای تجربه و یادگیری درباره میراث تاریخی در سرتاسر جهان به‌شمار می‌رود. اما موفقیت این بسترها ارتباط مستقیم با میزان واقع‌نمایی جلوه‌های دیجیتال و کیفیت تعامل کاربر با محیط بازآفرینی‌شده دارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش و کارکردهای هوش مصنوعی در افزایش واقع‌نمایی جلوه‌های دیجیتال با تاکید ویژه بر اماکن و ابنیه تاریخی در بستر گردشگری مجازی است؛ به گونه‌ای که نه تنها ابعاد بصری و تعاملی ارتقا یابد، بلکه اصالت فرهنگی و تاریخی آثار نیز حفظ گردد. روش تحقیق این مقاله مروری، بر مبنای مرور نظام‌مند منابع علمی منتشرشده در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ طراحی شده است. بدین منظور، با جستجو در پایگاه‌های داده بین‌المللی و داخلی، مقالات، گزارش‌های پروژه‌های عملی، و مطالعات موردی مرتبط با "هوش مصنوعی"، "واقع‌نمایی دیجیتال" و "گردشگری مجازی" شناسایی شد. معیارهای ورود به تحلیل شامل اصالت رویکرد فناورانه، ارزیابی اثربخشی واقع‌نمایی و تعامل با کاربر و سنجش تجربی یا شبیه‌سازی‌شده بوده است. منابع غیرمرتبط، تکراری یا فاقد تحلیل‌های میدانی، از چرخه مرور حذف شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد الگوریتم‌های یادگیری عمیق، شبکه‌های عصبی مصنوعی و پردازش تصویر هوشمند نقش محوری در بازسازی جزئیات معماری، تکمیل بخش‌های مخدوش و تطابق با داده‌های تاریخی دارند. همچنین بهره‌گیری از دستیاران مجازی، Narratorهای مبتنی بر هوش مصنوعی و محیط‌های تعاملی چندحسی، احساس حضور واقعی کاربر را تقویت نموده است. در پروژه‌های نمونه، هوش مصنوعی امکان بازآفرینی دقیق‌تر نقوش، بافت‌ها و فضاها، و شخصی‌سازی تجربه گردشگری را فراهم آورده است. با این وجود، همچنان چالش‌هایی چون کمبود داده معتبر، هزینه‌های فنی و نگرانی‌های مربوط به اصالت آثار پابرجاست. در پایان، این پژوهش ضمن تبیین تحولات صورت‌گرفته، ضرورت رویکردهای میان‌رشته‌ای و سرمایه‌گذاری بر توسعه زیرساخت‌های فناورانه بومی را برای آینده این حوزه یادآور می‌شود.
کلمات کلیدی :
هوش مصنوعی، واقع‌نمایی دیجیتال، بازآفرینی اماکن تاریخی، گردشگری مجازی، واقعیت افزوده و مجازی
هوش مصنوعی، واقع‌نمایی دیجیتال، بازآفرینی اماکن تاریخی، گردشگری مجازی، واقعیت افزوده و مجازی